Jaarlijks vieren hindoes Maha Shivratri . Deze ‘grote nacht van Shiva’ wordt gevierd in februari of maart (afhankelijk van de maanstand) in de nacht die voorafgaat aan de nacht van de nieuwe maan. Wanneer men deze nacht wijdt aan vurige aanbidding van de Heer, geeft men daarmee uiting aan het verlangen om de geest te overwinnen.
Op deze dag wordt dan op grootse wijze Maheshvara (Shiva) geëerd. De gelovigen vasten en houden een nachtwake in een tempel bij het beeld van Shiva. Zij zingen de hele nacht door gewijde liederen ter ere van Heer Shiva en natuurlijk klinkt de mantra “AUM Namah Shivaya” overal waar Shivratri wordt gevierd.
Voor de Arya Samaj – een hervormingsbeweging in het hindoeïsme – is dit feest van extra betekenis, omdat juist in de nacht van Shivratri de grondlegger van de Arya Samaj, Swami Dayanand Saraswati, tot het inzicht kwam om sommige tradities in het Hindoeïsme en de Indiase samenleving te hervormen. Tijdens de nachtwake viert men dan ook de rishi-bodh, de verlichting van de rishi, de geestelijke ziener.
Shiva wordt vertegenwoordigd door verschillende aspecten van Zijn eigen krachten en kwaliteiten en die van zijn gemalin Parvati. Als Mahadeva, het Opperwezen, wordt hij voorgesteld door de lingam die vereerd wordt in alle Shiva tempels. Shiva komt ook in andere vormen voor, met meer dan vier armen. In de Dans van Shiva heeft Hij vier of acht armen (de acht Prakriti’s) en soms heeft Hij zelfs twaalf of meer armen. De gedaante van Nataraj (koning der dansers) of dansende Shiva is bijzonder populair. De Dans van Shiva, Tandava genaamd, stelt Shiva voor als het eeuwige spel van het universum met zijn vijf “bewegingen” van schepping, handhaving, ontbinding, belichaming en bevrijding (Moksh) van de mens.
Dansers die de Indiase klassieke dansen beoefenen, laten zich vaak inspireren door de Dans van Shiva. In deze Hindoewijzer vertellen twee dansers hoe zij bij het beoefenen van hun danskunst geïnspireerd zijn door de Koning der Dansers, Nataraj.
Maha Shivratri
24 februari 2014
Hindoewijzer
Radio 5