Osho. Een universele mysticus

Pune (India), 19 januari 1990, nu twintig jaar geleden. In de Boeddhahal van de ashram van de Indiase mysticus Osho horen enkele duizenden leerlingen het nieuws: Osho heeft zojuist zijn lichaam verlaten. Een schok, ontsteltenis, verdriet.

De crematie volgt bijna onmiddellijk. Tot diep in de nacht zingen de leerlingen. Verdriet, maar ook vreugde. Osho leerde alles in vreugde te aanvaarden. Ook de dood van een geliefde Meester. De volgende morgen al heel vroeg wordt de ashram overspoeld door journalisten uit India en de hele wereld. Men wil alles weten van Osho, de rebelse goeroe die de hele wereld wakker schudde. Wat was zijn boodschap? Wat heeft hij nagelaten? Als enige tijd later zijn as feestelijk wordt bijgezet in de ‘samadhi van de ashram wordt tussen de rozen een kleine gedenksteen zichtbaar: ‘Osho. Nooit geboren. Nooit gestorven. Bezocht deze planeet van 11 december 1931 19 januari 1990.

Nu, twintig jaar later, wordt in het weekend van 16 17 januari in de Osho Meditatie Centra in Nederland en over de hele wereld dit feit herdacht met feestelijke meditatiedagen.
Osho blijkt ons blijvend te kunnen inspireren. Dat is ook wat Dr. Manmohan Singh, premier van India, onlangs zei: ‘ Osho zal nog lang in herinnering blijven als een groot filosoof, heilige en mysticus van de vorige eeuw. Zijn leven en werk zullen komende generaties blijven inspireren en zijn krachtige boodschap van de essentiële eenheid van de mensheid zal ons helpen een nieuwe ethische code te ontwikkelen voor de verbetering van de menselijke conditie.
Een mens ontwaakt. Wie is Osho en wat is het geheim van Osho? Die vraag werd hem eens op de man af gesteld door Roberta Green, een journalist van Santa Ana Register, toen Osho in Amerika verbleef. De journalist vroeg Osho: ‘Wie bent u?
En Osho antwoordde: ‘Ik ben gewoon mezelf. Geen profeet, geen Messias, geen Christus. Maar een gewoon mensnet als u. Roberta Green was het daar niet mee eens en toen zei Osho: ‘Dat is waar! U slaapt nog maar dat is niet zon groot verschil.

Eens sliep ik ook nog; en eens bent u in staat te ontwaken. U kunt op dit ogenblik ontwaken, niemand staat dat in de weg. Dus dat verschil heeft gewoon geen betekenis.
We raken hier aan het geheim van Osho. Osho is een ontwaakt mens. Osho zelf zegt daarover: ‘Zolang ik me kan herinneren sinds mijn prilste kindertijd – heb ik de poort naar verlichting gezocht. Die gedachte moet ik hebben meegedragen uit mijn vorig leven, want ik herinner me geen enkele dag uit mijn kindertijd in dit leven dat ik er niet naar zocht. Dat wekte natuurlijk argwaan in mijn omgeving.
Men kon niet begrijpen waarom ik zo anders was dan andere kinderen, waarom ik vaak uren achter elkaar met de ogen dicht bleef zitten, soms de hele nacht aan de rivieroever naar de sterrenhemel bleef kijken. In mijn eigen huis was ik bijna een afwezige geworden. Maar ik vond het heerlijk zoals ik een nietsheid, een niemand, een afwezige was geworden

Natuurlijk verklaarde iedereen mij voor gek. Maar voor mij werd die gekte tot meditatie en het hoogtepunt van die gekte opende de poort.
Dat gebeurde op 21 maart 1953. Zoals Osho het zegt: ‘Vele levens lang had ik eraan gewerkt gewerkt aan mezelf, geworsteld, gedaan wat maar mogelijk is en er gebeurde niets. En nu begrijp ik waarom er niets gebeurde. De inspanning zelf was de hinderpaal, de ladder zelf stond in de weg, de hele drang om te zoeken was de sta-inde- weg. Kort voor 21 maart 1953, zeven dagen ervoor, hield ik op aan mezelf te werken En de dag dat de inspanning stopte, stopte ik ook. Het ik, het onbewuste ego, was doorzien en transformeerde. Osho was ontwaakt in een nieuwe dimensie. Hij had de ware aard van het menszijn ontdekt.

Vele gezichtspunten ineen
Voor de buitenwereld veranderde er niet veel. Osho ging gewoon door met zijn studie filosofie aan het Jain College, studeerde daar cum laude af en kreeg een hoogleraarschap filosofie aangeboden aan de Universiteit van Jabalpur. Zijn onconventionele en uitdagende benadering van lesgeven trok daar veel studenten, maar met het verstrijken van de jaren ging hij steeds meer tijd besteden buiten zijn lesverplichtingen en begon heel India te bereizen voor openbare spreekbeurten.
Daar trok hij vaak duizenden toehoorders. Hij gaf nieuwe uitleg aan traditionele heilige teksten en sprak over de crisis waarin de mensheid terecht was gekomen. Osho:’De mensheid beleeft nu een van zijn meest kritische momenten in haar geschiedenis en het is een crisis met ontzaglijke dimensies: of hij wil sterven of hij wordt opnieuw geboren. We kunnen de uitdaging aannemen in een wereldwijde poging het menselijk bewustzijn te transformeren.

Om hierover te kunnen communiceren moest Osho het vocabulaire van de moderne mens leren kennen. Osho: ‘Tot ons geluk is de wereld nu zo klein dat je niet plaatselijk bepaald kunt zijn. Of je wilt of niet, je kunt niet lokaal bepaald zijn. Je moet met Confucius rekening houden, je moet Krishna in gedachten houden, je moet Socrates in gedachten houden, je moet Bertrand Russel in gedachten houden. Tenzij je aan de wereld denkt als een eenheid, en aan alle bijdragen van de verschillende genieën, ben je niet in staat met de moderne mens te praten. Het werk is onmetelijk, maar spannend het vanuit verschillende gezichtspunten onderzoeken van de menselijke genialiteit. Als je het licht van begrip in je hebt, kun je zonder enige moeite tot een synthese komen. Hoe?
‘De synthese zal niet alleen van alle religieuze mystici zijn dat is een deel. De synthese moet ook alle kunstenaars en hun inzichten omvatten, en ook de inzichten van alle wetenschappers. Ze lijken, oppervlakkig gezien, niet met elkaar in overeenstemming, tenzij je een diep inzicht hebt in dat waarin ze allemaal kunnen versmelten en één worden.

Meditaties voor de 21e eeuw
De spreekbeurten beëindigde Osho vaak met meditaties. Daarbij ontdekte hij hoe moeilijk de moderne mens kon ontspannen. ‘Toen moest ik nieuwe meditatiemethoden bedenken die eerst spanning teweegbrengen meer spanning. Ze doen zoveel spanning ontstaan dat je er gewoon gek van wordt. Dan zeg ik: Ontspan als je dan stopt, val je gewoon van die hoogte in een diepe afgrond. De afgrond is het doel, maar de spanning kun je als middel gebruiken.
Kern daarbij was: leren aandachtig, zonder oordeel gewaar te zijn.
Osho: ‘Getuige zijn is de sleutel die ik mijn leerlingen geef, de meestersleutel. Ik geef je geen andere discipline, want die zal je niet helpen. Je onbewuste ego is er meteen bij en de discipline zal dat alleen maar bedekken. Je lijkt dan een heilige, maar bent even onbewust als daarvoor. Ik ben er alleen in geïnteresseerd je bewust te maken. En op het moment dat je je bewust wordt van je daden, je gedachten, je gevoelens Als je daar de smaak van te pakken hebt gekregen dan ben je zelfs als je in de hel bent in de hemel.

Wie op deze manier mediteert, kan midden in het volle leven staan en tegelijk in de nieuwe dimensie van een getransformeerd bewustzijn. Osho noemt dit de geboorte van de nieuwe mens: ‘Mijn boodschap is eenvoudig. Mijn boodschap is een nieuwe mens, homo novus. De nieuwe mens is niet of/of hij is en/en. De nieuwe mens is aards en goddelijk, werelds en onwerelds. De nieuwe mens aanvaardt zijn totaliteit en hij beleeft die zonder enige innerlijke onenigheid, hij is niet gespleten. . Hij transcendeert dualiteit, hij is niet schizofreen. Hij is zinnelijk en spiritueel lichamelijk, opgaande in het lichaam, in de zinnen, genietend van de fysieke wereld en van alles wat het lichaam mogelijk maakt, en bovendien is er een grote bewustheid, een buitengewoon getuige-zijn.

Vertrouwen in het bestaan
Al is Osho niet meer in zijn lichaam, zijn leven en werk is een blijvende bron van inspiratie. Talloze meditatiecentra over de hele wereld getuigen ervan. De ashram in Pune waar Osho leefde is een bloeiend ‘International Meditation Resort met tienduizenden bezoekers per jaar en in Delhi bloeit een vitaal Oshodham.
Maar ook Nederland kent een groot aantal Osho Meditatiecentra. Osho liet een groot aantal nieuwe meditaties na en ook 2 500 lezingen in het Hindi en 3000 in het Engels. Deze zijn neergelegd in 400 boeken, waarvan er meer dan 120 in het Nederlands zijn vertaald.

Alles gericht op meditatie en transformatie van het bewustzijn van de moderne mens. www.denieuwemens.eu en www.vrienden-van-osho.nl .

Geschreven door: Oja de Ronde