Naar hoofdpagina themaspecial Divali
Divali behoort tot een der belangrijkste hoogtijdagen binnen het Hindoeïsme. Op deze avond worden er diya’s (aardewerken schaaltjes) met ghee (geklaarde boter) en een lontje ontstoken met het verzoek meer licht, geluk, rijkdom en harmonie in huis te brengen.
Binnen de Sanatan Dharma is het meest bekende gegeven dat de goddelijke manifestatie Lakshmi het licht in huis zal brengen. Ook staat in de Ramayana dat de diya’s werden aangestoken toen kroonprins Rama met zijn gemalin Sita terugkeerde naar Ayodhia, nadat Sita uit Lanka werd bevrijd en Rama terugkwam uit het oerwoud na zijn ballingschap. Met deze verklaring is Divali het feest ter ere van de thuiskomst van Rama en Sita, waarna de kroonprins officieel werd gekroond tot koning. De aanhangers van de Arya Samajstroming herdenken tijdens Divali de sterfdag van de oprichter van de Arya Samaj, Swami Dayanand Saraswati. Hij stierf op de dag dat heel India Divali zou vieren. De Arya’s bidden op deze dag tot hun God om licht, rijkdom, harmonie en geluk te vinden in hun dagelijkse aardse bestaan.
De traditionele manier van Divaliviering is dat de vrouw(en) des huizes de diya’s aansteekt en de rituelen uitvoert. In sommige families is het juist de traditie dat de man dat doet en dat de vrouw het lekkere eten kookt. De oude traditie leert de Hindoes ook dat ze thuisblijven om dit zogenaamde lichtfeest te vieren.
In deze moderne tijd wordt daar echter veelal anders over gedacht. Er wordt flink gegeten, gedronken, ja, ook alcohol. Ook wordt er gedanst op Hindipopmuziek van onder andere The Juniors en Face2Face. Dat zijn twee van de vele Hindoestaanse bands die Hindipopmuziek ten gehore brengen. En er wordt gegokt op Divali-avond.
Tegenwoordig zijn de casino’s open met speciale Divalinights met Hindipopoptredens voor de Hindoestaanse Divalivierder. Van deze speciale gokgelegenheden wordt flink gebruik gemaakt, aangezien deze avond goed bezocht wordt, volgens een woordvoerder van Holland Casino. Voor Holland Casino is dit een commerciële etnomarketingtruc om de Hindoestaanse groep naar het casino te trekken. Voor de Hindoe die Divali in het casino viert, is het een ‘way of enjoying Divali’. ,,Het is toch feest?
Nou, mag je dan niet dansen, zingen en plezier maken?”, zegt een jongedame die een ware metamorfose van plan is, voordat ze zich in het feestgedruis stort. Ze is van plan om aan het begin van de avond een sari te dragen tijdens het rituele gedeelte. Echter na de rituelen zal ze zich veranderen in een ware vamp, strak en kort, die zich dansend en zwierend door het casino zal bewegen. Aan glitter and glamour zal het haar niet ontbreken.
Een andere Hindoestaanse jongere zegt dat het volgens het Hindoeïsme wel degelijk mag, omdat het gaat om de vraag om rijkdom. ,,Op die dag krijgen we, omdat Lakshmi is langsgeweest, meer geluk, zodat we inderdaad zullen winnen!”, zegt de jongeman enthousiast. ,,Jackpot!!!!!”. En als ze niet winnen, hebben ze in elk geval een leuke avond gehad. Er is ook een hele grote meerderheid Hindoestanen die zich ergeren aan dit feestgewoel. Volgens die groep mensen moet het Divalifeest sereen en met kalmte gevierd worden, ,,niet met schreeuwerige bands en rinkelende gokkasten”. Volgens hen moet iedereen thuisblijven en het met hun gezin en familie vieren. ,,Als iemand geen gezin heeft kunnen ze het vast wel vieren bij familie of vrienden die ook Divali vieren”, zegt een verontruste Hindoestaanse jongere die graag de ware betekenis van Divali in ogenschouw wil blijven houden. ,,Je komt op zo’n dansavond in aanraking met zoveel verleidingen, zoals alcohol en drugs, dat je de ware aard van het feest weleens zou kunnen vergeten, namelijk het vereren van moeder de vrouw en verlichting”.
Perdiep Ramesar
OHM-Vani 2002
foto: Subharnab Majumdar