Vroeger bij mijn oma

Vanaf mijn geboorte tot mijn 4e levensjaar ben ik doordeweeks opgevangen door mijn oma. Mijn ouders gingen aan het werk en mijn oma was dus de oppas. Soms bleef ik ook slapen en dan begon elke ochtend met de vaste rituelen. Ik sliep daar in het bed bij het zusje van mijn moeder, Shanti. Als ik daar wakker werd dan ging ik eerst met mijn tante Shanti de dekens vouwen terwijl in dezelfde kamer mijn oom Sham, het broertje van mijn moeder bezig was zijn haren in model te fohnen, om daarna als het droog was vol te spuiten met haarlak. Ondertussen kwam vanuit de keuken al de geur van gebakken rijst mijn neusgaten tegemoet. Mijn oma maakte elke ochtend gebakken rijst volgens haar recept: uien, knoflook, peper en een beetje tomatenpuree. Terwijl ik het schrijf begint het water me in de mond te lopen.

Wat ik me ook nog heel goed kan herinneren is het beeld dat mijn oma bij het aanrecht bezig was om hete thee af te laten koelen. Dat deed ze door in beide handen een mok vast te houden. Een van de mokken gevuld met hete thee en de andere mok leeg. Door de inhoud van de ene mok in de andere te gieten koelde de thee af. Mijn oma kon en kan dat nog steeds heel sierlijk doen. Probeer het thuis maar eens. Je kan je hete thee in 5 of 6 keer overgieten op perfect drinkbare temperatuur brengen. Handig als je haast hebt. Je moet wel oefenen want in het begin giet je met je slechte hand vaak naast de mok waar het in moet. Terwijl mijn oma in de keuken bezig was, kwam mijn opa uit zijn slaapkamer en begon aan zijn ochtendgymnastiek. Hierna ging hij zichzelf wassen en kwam dan terug in de woonkamer en liep naar het altaar in de hoek van de kamer. Op dit altaar stonden allerlei kleine beeldjes. Ganesha, Krishna en Radha en Shiva stonden in het midden van een groot koperen bord, een thali. Op de thali waren ook nog wat lucifers, een koperen pot gevuld met water en een houdertje met wierook erin. Elke ochtend deed eerst mijn opa daar zijn gebeden en als mijn oma klaar was met alle huishoudelijke zaken deed zij haar gebeden. In het huis van mijn grootouders was het altaar niet de enige plek waar afbeeldingen van hindoegoden te zien waren. Elke muur van het huis had meerdere lijsten met hindoeafbeeldingen. Als kleine jongen keek ik soms minutenlang naar een zo een afbeelding en zag steeds iets nieuws.

Later toen mijn grootvader overleed en mijn oma moest verhuizen naar een aangepaste woning hebben we alle lijsten opgeruimd. Ik ontdekte tot mijn verbazing dat in de meeste lijsten afbeeldingen zaten die waren uitgeknipt uit kalenders, soms zelfs uit 1983. Mijn oma en opa bleken kalenders die werden uitgegeven door de tokos waar ze hun boodschappen deden, te bewaren. Ze knipten de afbeeldingen uit de kalender en maakten er een lijst omheen en gaven de lijst een plekje aan de muur. Zo ontstond een mooie verzameling. Ze kregen het niet over hun hart om de kalender weg te gooien als het jaar om was. Ik ben opgegroeid met afbeeldingen van goddelijke manifestaties en ik ga er met respect mee om, maar toch zie je tegenwoordig hier in Nederland steeds vaker dat symbolen vanuit het hindoeisme worden geleend en misbruikt voor allerlei doeleinden. In tuincentra en interieurwinkels kom je afbeeldingen tegen van Ganesha en Shiva, God weet wie het koopt en wat hij of zij er mee doet. Mijn oma komt niet zo vaak meer buiten gezien de staat van haar gezondheid en ze krijgt hier niet zoveel van mee. Gelukkig maar. De volgende aflevering van Chatney.nl die we uitzenden op 25 april gaat over het gebruik en misbruik van hindoesymbolen. Hopelijk kijkt mijn oma niet.

Narsingh Balwantsingh, 22 april 2010

Delen via: