De individualisering van de samenleving lijkt een onstuitbare sociologische trend. Steeds meer mensen wonen voor kortere of langere tijd alleen. Soms omdat ze dat willen of omdat hen dat door een scheiding of verlies van een partner overkomt.
Individualisering is ook een culturele trend. We verstaan onszelf het liefst als autonoom individu, dat zelf kiest hoe hij/zij zijn leven wil inrichten en met wie hij/zij wil samenleven. Dat mensbeeld is een breed gedragen ideaal. Maar het valt niet mee er vorm aan te geven. Hoe maak je iets van je leven, als het traditionele huwelijk geen model meer is?
In het eerste deel van de Lotusvijver een gesprek met prof. Dr. Frits de Lange. Hij is ethicus en doceert aan de Universiteit van Groningen. Hoe waardeert hij deze individualisering? Is het een zegen dat we autonome wezens zijn die zelf hun beslissingen kunnen nemen, ook als het om intermenselijke relaties gaat? We hebben ons in het verleden veel te veel gelegen aan de groepsmoraal, zeker in de wereld van religie. En hoe zit het dan met de religieuze instituties? Mogen we dan ook blij zijn dat ze niet zo’n greep op ons ‘relationele’ leven meer hebben?
In het tweede deel van de Lotusvijver een gesprek met Catharina de Haas. Zij is de schrijfster van het boek ‘Vriendschap, een tweede ik’. Catharina zegt het te waarderen dat mensen steeds meer greep op hun leven lijken te krijgen. In die zin is het winst dat we autonomer worden. Maar we worden er niet minder eenzaam door. ‘“Hoe veel fijner zou het niet zijn als er ‘gezonde’ vriendschappen zouden worden gestimuleerd waarbij we goed voor elkaar zorgen. Belangeloos omkijken naar elkaar, in liefde en vriendschap. Vriendschap als cement voor een zinvolle samenleving’.