Wanneer iemand het woord “sekte” gebruikt, is dat meestal in negatieve zin. Sekten zouden volgens sommigen kleine gemeenschappen zijn, die niet erkend worden door de staat en te herkennen zijn aan fanatisme en bekrompenheid. Deze opvattingen blijken op vooroordelen gebaseerd te zijn.
Het onderscheid op aantal is niet te maken. Wanneer spreek je van een kleine kerk of een grote sekte? Een heldere scheidslijn valt daarop niet te trekken. Een belangrijke vraag is wellicht hoe mensen in een sekte met elkaar omgaan, meer dan het uiteindelijke aantal leden dat een sekte telt. Ook het ontbreken van erkenning door de staat is geen criterium. De Nederlandse staat erkent geen kerken of sekten als zodanig en zal zich daar ook niet aan wagen.
Dat sekten herkenbaar zijn aan bekrompenheid of fanatiek zijn is ook te eenzijdig. Het Christendom heeft zich in het verleden op vrijwel alle mogelijke wijzen van fanatisme bediend (brandstapels voor andersdenkenden, martelingen, oorlogen) en zich soms zeer bekrompen gedragen. Toch worden de christelijke kerken niet tot de sekten gerekend. Misschien is het zinvoller om een onderscheid aan te brengen tussen positieve religieuze sekten of
groepen of organisaties en destructieve sekten. Het ligt voor de hand dat “sekten” die uitsluitend destructief zijn uiterst zelden voorkomen. Vaak hebben sekten of kerken meer of minder positieve en meer of minder destructieve elementen. Aan welke elementen herken je nu een destructieve
groepering of sekte? Destructieve sekten zijn: veeleisend, vragen een ongewone mate aan discipline, vragen een ongewone mate van toewijding, eisen blind geloof en onvoorwaardelijke trouw en houden vaak non-stop activiteiten, zoals het ophalen van geld, getuigen, extreme zelfverloochening en (dwang-)arbeid. Verder streven ze doelen na die onmogelijk te bereiken lijken, vragen hun leden om veel ontberingen te verduren en persoonlijke offers te brengen. Het doel van een destructieve sekte
wordt bereikt door van hun leden onwankelbare trouw en toewijding te eisen. Vanuit de sekte bekeken is van het van cruciaal belang om haar leden vast te houden en er voor zorg te dragen dat leden de aan hun opgelegde taken uitvoeren. Zij doen dit door het aankweken van gehoorzaamheid met betrekking tot handelen en denken. Iemands persoonlijkheid wordt ondergeschikt gemaakt aan de doelen van de sekte. Het denken van de leider wordt het denken van de leden. Groepsdenken en handelen is daardoor een opvallend verschijnsel. Vaak mag men geen boeken, tijdschriften, enz. lezen van andersdenkenden of naar de televisie kijken of de radio beluisteren.
Voor de leden van een destructieve sekte heeft dit als gevolg dat zij hun oude leven volledig moeten loslaten. Zij moeten hun carrière prijsgeven, lidmaatschappen van andere organisaties opzeggen en hun gezin verlaten als andere gezinsleden geen lid willen worden van de sekte. Ook hun vrienden en kennissen, die niet lid zijn van de sekte, mogen zij vaak niet meer zien. Bezittingen en gelden worden ook vaak door de sekte als vrijwillige gift opgeëist. Sekteleden worden volledig geïsoleerd van andersdenkenden en raken emotioneel, financieel en sociaal totaal afhankelijk van de sekteleider of de groep. Zij mogen vaak ook geen contact opnemen met ex-leden.
Wilt u toetreden tot een religieuze organisatie, informeer u dan zeer goed van te voren. Vraag of contacten onderhouden worden met ex-leden, of discussie mogelijk is, etc.
Wilt u nog meer weten over sekten, luister dan naar het OHM-radioprogramma op zondag 23 februari.