Sikhisme: het overleven van het hindoeïsme

De Punjabi-gemeenschap, inclusief de sikhs, emigreerde in de late jaren vijftig naar Nederland. Nu hebben zich bijna 7000 Sikhs gevestigd in grote steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Zij zijn, behalve in de landbouw, in veel bedrijfstakken te vinden. Alhoewel niet alle Sikhs een baard, een tulband en 5 K’s dragen, belijden zij hun sikhgeloof gemeenschappelijk in de Gurdwaras (tempels).

De waarheid is hoog, maar hoger nog is het om naar waarheid te leven’ waren de woorden van de stichter van het sikhisme, goeroe Nanak (1469-1539), een hindoe Vedi Ksatriya (kenner van de
Vedas) die zijn leven wijdde aan de bestrijding van de hypocrisie en de kastegeest van de hindoe-gemeenschap. Hij wilde de Hindoe-waarden beschermen tegen de gewelddadige omvorming tot de islam door de Mogols.

Het sikhisme is een ontwikkeling vanuit de Vaisnava beweging in Zuid-India en werd geïntroduceerd in Noord-India door de Hindoeheilige Ramanuja (1050-1137) en gere-interpreteerd door Nanak. De volgelingen van  het sikhisme zijn bekend als Sikhs en geloven in één God, de rest is illusie. Hij wordt Eka Om (één waarheid), Onkara (de schepper) en Satnaam (de
ware naam) genoemd en kan aangesproken worden door middel van nama smirana (het reciteren van Zijn naam), japaji (herhaaldelijk prevelen van hetzelfde gebed), shabad kirtans (het loven in gezangen) en meditatie met behulp van de goeroe (leermeester).

De liederen en woorden van de dichter Kabir (1440-1518) en andere heiligen hebben de sikhs geïnspireerd tot zelfrealisatie, welke godsrealisatie is, om het doel van het leven na te streven. Zoals Hindoes, benadrukken zij de gedachten van seva (dienst), bhakti (devotie), shakti (kracht), samsara (het overgaan in een ander lichaam) door geboorte, dood, reincarnatie en karma (de verbondenheid van daden in vorige levens met dit leven.) Geboorte is de enige manier om de cyclus van reïncarnatie te ontvluchten en zaligheid te verwerven (het levensdoel.)

Het sikhisme is een typisch product van zijn tijd.  Na verloop van tijd, zoals bij het  hindoeïsme, werden nieuwe, nuttige elementen toegevoegd. De woorden van tien goeroes vormen de essentie van de Sikhreligie. Nanak creëerde de kasteloosheid van sangat en pangat, waarin samen werd gebeden en samen werd gegeten (goeroe ka langar “keuken”.) Goeroe Angad (1539-1552) introduceerde het Gurmukhi-schrift. Goeroe Amar Das (1552-1575) was een hervormer die zich verzette tegen het verplicht dragen van een sluier door de vrouwen en de vrouwenverbranding. Hij zette zich vooral in voor het algehele welzijn van de vrouw.

Goeroe Ram Das (1574-1584) stichtte de heilige stad Amritsar (vijver van nectar). Goeroe Arjun (1584-1606) verfraaide de stad met een bassin en een tempel, de Harmandir Sahib, met vier toegangspoorten. Hij stelde de heilige schrift Adi Granth samen. De Mogolkoning Jahangir verzette zich tegen deze ontwikkelingen en vermoordde hem door hem in een bekken met kokend water te werpen.

Zijn zoon, goeroe Har Gobind (1606-1645), bracht een leger bijeen en zond missionarissen. In zijn tijd werden deg, tegh en fateh (gemeenschappelijke keuken, kracht en overwinning) de essentiële beginselen. Na goeroe Har Rai (1645-1661) en Har Krishan (1661-1664), trad goeroe Teg Bahadur (1661-1675) naar voren als de beschermer van de tilak (voorhoofdsteken), de janeo (heilige draad) en de koeien van de hindoes in Kashmir. Hij werd vermoord door de Mogolkoning Aurangzeb.


Zijn zoon, goeroe Gobind Singh (1675-1708), nam revanche. Dit ging ten koste van zijn vier zonen. Twee zonen van zes en acht weigerden de islam te accepteren en werden levend, in een muur, ingemetseld. Geïnspireerd door het leven van Lord Rama schreef hij Vicitra natak en stichtte de Khalsapanth (de Raad van idealistische, heilige sikh-soldaten) door initiatie van de panja pyare (5 uitverkorenen) met een strikte code van naleving van de 5 K’s (Rahmatnama); deze houdt in het dragen van kesa (haar), kanga (kam), kaccha (ondergoed), kirpan (zwaard) en kara (armband, gezegend door goeroes, zoals de Hindoe rakhi).

Hun werd verboden te roken, tabak en narcotica te gebruiken, volgens moslimritueel geslacht vee of koeievlees te eten en overspel te plegen. Binnen deze code moesten zij rechtvaardigheid nastreven (dharmayudha). Die initiatieceremonie heet phulal, waarbij nectar wordt gedronken. De mannen
worden Singh (leeuw) en de vrouwen worden Kaur (leeuwin) genoemd. De hoogste autoriteit, na Adi Granth is de Akal takhat (tijdloze troon) en het tempelcomité, dat geschillen in de gemeenschap regelt. Het Sikhkoninkrijk van maharadja Duleep Singh viel tijdens de eerste oorlog met Engeland (1845-1848).

Duleep Singh werd na de overwinning naar Engeland verbannen. Het sikhisme is een liberale religie. Priesters zijn niet vereist, of hebben slechts de functie van getuige van het heilige boek. sikhs zijn in vier groepen verdeeld: Nirankaris, Namdharis, Ramghariyas, en Radha Soamis, maar
allen geloven in de goeroes en de Adi Granth. Eigenlijk is het sikhisme de nectar waarvan de ingrediënten de essentie zijn van de Gita, Ramarajya,  de universele broederschap en liefde van de Veda’s en de vrijheid van de ziel die alleen door God, via de Goeroebani, onderwezen kan worden. Niemand kan ontkennen, dat, als er geen sikh-goeroes  in Noord-India waren geweest en koning Shivaji niet in Maharashtra had geleefd, de hindoe-idealen, naar alle waarschijnlijkheid, uit India weggevaagd zouden zijn.

Delen via:
comments powered by Disqus