Mensen vinden altijd van iedereen en alles wel wat. Het is bijna verbazend om te zien hoe snel we ons mening over iets kunnen vormen. Op zich is daar niks mis mee, maar als we er wat aandachtiger naar kijken, valt het op hoe vaak we ons mening eigenlijk negatief of kritisch uiten, door het accent te leggen op datgene wat niet goed is. Hoe vaak hebben we het niet over wat we anders zouden willen hebben, wat we willen veranderen aan onszelf of een bepaalde situatie? En hoe vaak geven we aandacht aan de zaken die wel naar ons zin verlopen? Het is dan ook niet gek dat we door al die focus op negativiteit op een gegeven moment niks anders meer zien dan dat. We sluiten als het ware bijna bewust ons ogen voor de goede dingen in het leven.
Zo een instelling of houding is vaak nog kwalijker wanneer het gaat om de band tussen ouders en kinderen. Althans, dat is wat ik heb gemerkt bij het maken van deze uitzending van Chatney. Zowel deskundigen als jongeren zijn het erover eens: opgroeien in een omgeving met weinig stimulans en aandacht van de ouders is een voedingsbodem voor conflict. Conflict dat zich uit in de manier waarop een jonge tiener in zijn of haar leven staat, hoe die persoon zich profileert naar de buitenwereld toe en hoe men zich ontwikkelt tot een jong volwassene.
Jonge, opgroeiende kinderen zijn als een onbeschreven blad. Puur, onbevooroordeeld en open voor de kennis en inzichten die hen worden aangereikt door een rolmodel, in de meeste gevallen de ouders. Naast het voorzien in de eerste, materiële levensbehoeften van een kind, hebben ouders de net zo belangrijke taak om te voldoen aan de immateriële behoeften van het kind, zoals liefde en aandacht. In tegenstelling tot verschaffen van onderdak of het zorgen voor brood op de plank, gaat het bij deze laatste taak niet zozeer om een resultaatsverplichting als dat het gaat om een inspanningsverplichting. Als ouder werk je aan het creëren van een vertrouwensband met je kind, waardoor het zich nooit alleen of ongehoord hoeft te voelen, omdat er altijd een luisterend oor in de buurt is.
Het belang van deze hechte ouder-kind relatie met open, tweerichtingscommunicatie valt niet te onderschatten. Dat is misschien wel een van de, voor mij persoonlijk, belangrijkste bevindingen uit de gesprekken die ik heb gehad met een aantal jongeren die deze band met de ouders helaas hebben moeten missen of zelfs nooit hebben gekend. Door een gebrek aan communicatie kan een kind zich al gauw onbegrepen voelen en de aandacht en genegenheid die thuis ontbreekt gaan zoeken buiten de deur, in een wereld waar niets is wat het lijkt, met alle gevolgen van dien.
Ironisch is het dan ook om te zien hoe vooral ouders die het niet zo breed hebben, zich door allerlei bochten wringen om hun kinderen ‘alles’ te geven, terwijl een van de belangrijkste dingen niks kost: aandachtig luisteren en praten met je kind. Ze het gevoel geven dat er iemand voor ze is die hen ook een schouderklopje geeft wanneer iets goed is. Waardering, het kost weinig moeite om te geven, maar het is van onschatbare waarde voor de persoon die het ontvangt.
Monique Badloe, 21 februari 2012