Op 2 oktober wordt wereldwijd de geboortedag van de legendarische Mahatma Gandhi herdacht.Mahatma Gandhi staat bij miljoenen mensen bekend als de mens met de boodschap van verdraagzaamheid en begrip.Zijn rotsvaste geloof in geweldloosheid was kenmerkend voor de manier waarop hij over intermenselijke relaties sprak en hoe hij ten aanzien daarvan handelde.
Mahatma Gandhi staat vandaag de dag nog steeds symbool voor geweldloosheid en heeft ook getoond wat de kracht van pascifisme kan zijn.
Met een nationale campagne van geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid wist Gandhi India te leiden naar de onafhankelijkheid.
Niet voor niets heeft de Verenigde Naties ‘2 oktober’ uitgeroepen tot ‘Dag van de geweldloosheid.’
De VN heeft hierbij lidstaten opgeroepen om deze dag op gepaste wijze te herdenken en de boodschap van geweldloosheid uit te dragen.
Mahatma Gandhi was baanbrekend met zijn werk en inspireert tot de dag van vandaag menigeen en zelfs grote leiders als Martin Luther King, Nelson Mandela, Lech Falenca in hun strijd tegen ongelijkheid en discriminatie.
Gandhi baseerde zijn leven en werk op de leer van de Bhagwad Gita, een geliefd geschrift voor miljoenen mensen in de wereld.
In India, maar ook in Nederland komen we nog steeds mensen tegen die het voorbeeld van Gandhi volgen en de wijsheid van de Bhagvad Gita toepassen in hun dagelijks leven.
Gandhi was van oorsprong hindoe, maar noemde zichzelf tegelijkertijd moslim, christen, boeddhist en hindoe. Hij had in de laatste jaren van zijn leven vijanden gemaakt, vooral onder hindoes.
Hij was uiterst teleurgesteld over de manier waarop India in augustus 1947 zijn onafhankelijkheid van de Britten verkreeg. Zijn droom was een verenigd India voor alle geloven , zonder een aparte moslimstaat: Pakistan.
Tijdens de uiterst gewelddadige volksverhuizing – miljoenen moslims trokken van India naar het nieuwe Pakistan, hindoes en Sikhs van Pakistan naar India – trok Gandhi als vredestichter naar de steden waar de rellen het hevigst waren.
Bij de Indiase regering dwong hij af dat het islamitische Pakistan 125 miljoen dollar kreeg omdat het land deel had uitgemaakt van India.
Zijn levenswijze
Deze baseerde hij op de leer van de Bhagavad Gita ( een heilig boek van de Hindoes ). Gandhi leerde zijn volgelingen dat iedereen gelijk is of je nu hindoe, moslim, christen, ongelovige of van welk geloof je ook bent.
Zo noemde Gandhi de onaaraakbaren en kastelozen, Haridjans (hetgeen ‘kinderen van God’ betekent). Hij vond dat in het onafhankelijke India alle mensen gelijke rechten moesten hebben.
De Mahatma ( Grote Geest ), zoals hij ook werd genoemd, vond dat je sober moet leven. Hij zei dat er genoeg is voor de behoeften van iedereen, maar te weinig voor de begeerten van enkelen.
Zelf gaf hij het goede voorbeeld. Zo at Gandhi heel matig en droeg hij zeer eenvoudige kleren. De enige aardse voorwerpen die hij nodig had waren houten sandalen waarmee hij honderden kilometers liep, een zitkussentje waarop hij duizenden uren mediteerde, een houten tafel waarop hij vierduizend brieven schreef en het spinnewiel, Gandhi’s symbool van zelfredzaamheid van de bevolking, wat overigens nog steeds terug te vinden in de Indiase vlag.
En niet te vergeten de wandelstok, waarmee hij op vrijwel alle standbeelden wordt afgebeeld. Gandhi riep zijn aanhangers vaak op tot nederige klussen als straatvegen en wc’s schoonmaken, traditioneel voorbehouden aan kastelozen.
.jpg)
Mahatma Gandhi leefde van 1867 – 1948. Individuen over de hele wereld, onder wie opinie- en wereldleiders als Nelson Mandela en president Barack Obama, zien in deze figuur hun grote inspirator.
Waarom? Gandhi, die zijn bril, sandalen en map als zijn enige bezit beschouwde, neemt een unieke positie in. Als politieke en geestelijke leider leidde hij tussen 1905 en 1947 India naar de onafhankelijkheid.
Luttele maanden later, op 30 januari 1948, werd hij door een religieuze extremist vermoord. Zijn leefwijze en opvattingen getuigen van een inspirerende geestkracht waarnaar velen ook in deze tijd zoeken.
Gandhi riep op tot geweldloos verzet tegen onrecht en ongelijkheid. Hij voorspelde ruim 100 jaar geleden dat een ongebreidelde ontwikkeling in de technologische vooruitgang ten koste zou gaan van natuurlijke grondstoffen en energiebronnen die de mens, beschaving en aarde zou kunnen bedreigen.
Zijn visie op politiek, leiderschap, welvaart, waarheid en moed kunnen ook in onze tijd inspireren en tot nieuwe nuances en een veranderende visie aanleiding geven.
Gandhi blijft daarmee een spiegel en inspiratiebron.
In de Zevende Hemel van vandaag hoort u een verslag van correspondent Karel Nijman in Delhi over de betekenis van Gandhi en de Bhagwad Gita in de steeds moderner wordende samenleving van India . Verder in dit programma een gesprek met ondermeer Malati Devi Dasa en Rabin Baldewsingh over hun visie op de relatie van Gandhi met de Bhagavad Gita. Bekijk of luister het fragment