Als tiener in Suriname kreeg de Hindoestaanse Moti Marhe (67) van Creoolse medescholieren te horen dat hij geen Surinamer was, maar een koelie, een baboon (baviaan). Want de echte Surinamers waren de Creolen. Marhé was er niet mee eens.
Hindoestanen zijn niet trotsMarhé vindt dat de Creoolse gemeenschap in Suriname dezelfde fout maakt als destijds de Nederlandse kolonisatoren. Die vonden ook dat hun eigen cultuur en traditie beter was dan die van andere bevolkingsgroepen. Het pijnlijke was dat Hindoestanen zich dat idee lieten opdringen. Bij de meesten was er geen besef over de rijkdom en diepte van de eigen cultuur, vindt Marhé. In 1964 schreef hij al dat Hindoestanen niet trots zijn op hun eigen afkomst, cultuurgoed en gemeenschap.
5 juni 1873
Jaarlijks wordt op 5 juni herdacht dat de eerste voorouders van de Surinaamse Hindoestanen op 5 juni 1873 voet op de Surinaamse bodem zetten. Zij kwamen als arbeiders die het werk van de slaven op de plantages zouden overnemen omdat de slavernij in 1863 was afgeschaft maar er nog steeds mankracht nodig was op de plantages.
Surinaams-Hindoestaanse identiteitLange tijd hebben de Hindoestanen gedacht dat ze zouden terugkeren naar India. Maar van de ruim 33.000 mensen bleef het grootste deel in Suriname. De gerichtheid op India bleef wel sterk aanwezig. Als iemand een reis naar India ondernam dan werd hij groots onthaald bij terugkomst en iedereen luisterde gretig naar de berichten uit het land van herkomst
Maar we kunnen ons niet blijven richten op India, zegt Marhé. Hij wijst India niet af, maar de gerichtheid van Hindoestanen op India moet niet ertoe leiden dat deze groep zijn eigenheid kwijtraakt. Moti Marhé heeft zich dan ook op verschillende manieren decennia lang ingespannen om via de taal, geschiedenis en cultuur de Surinaams-Hindoestaanse identiteit mede vorm te geven.
Ook kandidaat Tweede Kamerlid voor de PvdA Tanja Jadnandansing is Hindoestaanse en heeft zo haar eigen visie op de toekomst van de Hindoestanen in Nederland. Hoe moet het met de Hindoestaanse cultuur in de toekomst?
Luister in de Zevende Hemel naar Moti Marhé en Tanja Jadnandansing over de Hindoestaanse cultuur in diaspora.
Presentatie en interviews: Bikram Lalbahadoersing