Er bestaat geen godsdienst, geen Weg van God, geen Weg van Goddelijke Realisatie, geen Weg van Verlichting en geen Weg van Bevrijding die Verhevener of Groter is dan de Waarheid Zelf.[…]Er bestaat geen denkvorm die de Waarheid Zelf is…
Er bestaat geen denkvorm die de waarheid zelf is. Nu zonder hoofdletters. In dit citaat van Adi Da Samraj wordt de paradox waar theologen en filosofen al eeuwen mee worstelen op een indringende manier onder woorden gebracht. De waarheid die bewezen kan worden, is geen waarheid. De God die gedacht kan worden, bestaat niet. Al zijn er tal van stromingen binnen de wereld van de religie die ultieme pogingen daartoe blijven doen. Adi Da Samraj heeft deze menselijke pogingen eens schitterend verwoord in de titel van één van zijn boeken, die in het Nederlands neerkomt op: ‘Het wetenschappelijke bewijs voor het bestaan van God wordt binnenkort aangekondigd door Het Witte Huis’. En dat is kennelijk waar de gevestigde religieuze wereld op zit te wachten: dat het bestaan van God binnenkort eens wordt bewezen. Het Witte Huis is al aardig bezig om daar een poging toe te doen.
Helmsprieten
Jay Krishnamurti heeft deze menselijke religieuze drama’s eens heel pregnant onder woorden gebracht: ‘Het leven is eenvoudig en prachtig, mooi en goddelijk, maar je wilt alle schoonheid en frisheid van de morgenstond en van de stille nacht in een nauwe cirkel sluiten, opdat je ze kunt vereren. Ga heen en daal af naar het strand op een avond dat er een frisse wind waait en al de helmsprieten heen en weer in beweging zijn, dat de zandkorrels heen en weer stuiven, de bomen hun takken op en neer wuiven en de golven van de zee over elkaar heen breken. Je wenst al die schoonheid te verzamelen in en te verbinden aan een nauwe tempel. Je hoeft geen geloof te hebben om edel te leven. En toch zeg je: ‘Ik moet goden vereren, ik moet godsdienstplichten vervullen, ik moet ingaan tot de heilige plaatsen, ik moet dit volgen en dat doen.’ Het is een eeuwig moeten. Deze manier van leven is helemaal geen leven.’
Zijn
Zijn, druppel der oceaan
Waar visioenen ontkiemen
Waar ik de schroom verwelkom
En de schoonheid tot bloei breng
Ik bemin de nieuwe ochtend
Het nieuwe leven tegemoet
Reflectie
‘Nu is het nest leeg, schrijft Cornelis Verhoeven in ‘De dief overdag’. ‘Het is de leegte. God is dood, omdat de afgoden ontmaskerd zijn. De moderne mens heeft de reflectie in zich als een dodelijke ziekte, die aan de dingen hun identiteit ontneemt. Er is een leegte, vraag. De reflectie over de dingen treedt in de plaats van de dingen. Niet alleen verandert god in de godsvoorstelling en de godsvoorstelling in het godsprobleem, maar hetzelfde gebeurt ook op andere terreinen. Ieder denken ontaardt in een denken over het denken, de wetenschap heeft zichzelf tot object, de literatuur gaat alleen over literatuur; de vereniging vergadert over de vereniging; de club clubt, de mens menst en het ding dingt. Wat vraagt, vraagt alleen naar de zin van zijn eigen bestaan; het bestaat uit die vraag; het is een magische cirkel rondom de eigen verdwijnende identiteit. Met het toenemen van de reflectie neemt de werkelijkheid af.’