Veel mensen willen verlicht worden, maar verzuimen om verlicht te leven – Patty Harpenau
Ik kwam er door pijnlijke lessen en klappen op m’n harde kop, steeds meer achter dat je er met veel boekenkennis ook niet komt. Toen ik nog in Olst (bij Deventer) woonde, wandelde ik veel met een toenmalige vriendin in de bossen bij Diepenveen. Prachtige omgeving, althans dat wist ik met m’n hoofd.
Op een keer liep ik heel druk met haar te praten (ratelen eigenlijk!). Ze hield me staande, legde haar hand op m’n arm en zei: ”Loopt er nu ’n hoofd naast me of Aat?” Pats, die zat! Soms heb je ’n klap op je kop nodig!
Ik liep daar in die prachtige bossen het drong door m’n geratel niet tot me door dat zij weer eens enthousiast was over wat zij zag.” Kijk ’s Aat, wat een mooie paddenstoelen” of kijk dat paard eens, watt een prachtbeest hé?” Maar Aat ratelde door over dat mooie spirituele boek dat ie weer eens had gelezen. Inderdaad, er liep inderdaad een hoofd naast haar. Een hoofdmens die mooie stukken schreef, lezingen gaf, symposia organiseerde, maar dit alles niet had verinnerlijkt. En daar gaat het toch om.
Op reis naar de stilte van mijn hart
Ging ik nu, om verlichting te bereiken, verre reizen naar India maken? Of het bij een goeroe zoeken? Ik denk dat ik dan ook weer met die uiterlijke weg bezig zou zijn in plaats van de innerlijke weg. Het leven werd mijn leraar en bracht me bij de stilte van mijn hart.
Deze week interviewde ik o.a. pandit A. Mathura en Patty Harpenau voor het themanummer van Prana over de innerlijke reis. Ashish Mathura wees er terecht op dat als je kijkt naar de oude Indiase devotionele (bhakti-)films en ook westerse verhalen, “we vaak het idee hebben, dat we pas spiritueel kunnen groeien als we totale afstand nemen van deze materiële wereld. “Het mooie is dat we allemaal spiritueel kunnen groeien binnen de wereld waarin wij leven en gewoon ons innerlijke zelfbewustzijn en daarmee God kunnen bereiken. Je hoeft geen afstand te nemen van bijvoorbeeld vrouw, kinderen en werk.” Patty Harpenau slaat eveneens de spijker op de kop en ik citeer: Veel mensen denken vooral naar het Oosten en goeroes daar te moeten gaan om verlichting te bereiken. Ze willen verlicht worden, maar verzuimen om verlicht te leven. Om de innerlijke reis te beginnen gaat het niet om die verre reizen en het bezoeken van goeroes, maar om de reis naar je innerlijke ziel. Patty Harpenau is eveneens van mening dat die verre reizen de illusie geven dat je verlichting enkel in dat verre Oosten en via goeroes bereiken kunt.
Dus toch maar niet naar India maar eerst eens de reis naar binnen maken. Over leraren gesproken, op het moment van deze interviews waren pandit Mathura en Patty Harpenau mijn leraren, daar hoef ik dus niet voor naar India. De leraar komt op je pad als je daaraan toe bent, op zoek naar God al kan dat zoeken ook weer een obstakel zijn.
Ik kwam in dit verband een mooi citaat tegen van Osho: “Niets is een groter obstakel op weg naar God dan de idee God. … Als je God wilt bereiken moet je alle ideeën over God overboord zetten, alle geloofsvoorstellingen van God – hindoe, christelijk, moslim. Je zult volmaakt stil moeten zijn, je niet aan iets vastklampen, niet wetend zijn. In die diepe onwetendheid openbaart God zich aan je, alleen in die diepe onwetendheid.” Ook voor deze leraar geldt: “Never born Never died.” Dat geldt voor hem en vele andere meesters die ik in de stilte van mijn hart tegenkom, zoals onlangs Sri Aurobindo, en mijn inspireren tot het schrijven van dingen die me bij teruglezen verwonderen.
Van hoofd naar hartmens. De boekenkasten staan er nog steeds, maar ik raadpleeg welk steeds meer mijn innerlijke bibliotheek! Van hoofd naar hartmens.
Aat-Lambèrt de Kwant
Religie-journalist/publicist en researcher bij OHM