Veel mensen doen aan yoga, echter weten maar weinig mensen wat yoga daadwerkelijk inhoudt. Dit komt omdat in het Westen de laatste decennia de nadruk veel op de fysieke kant van yoga is komen te liggen. Dan hebben we het over Hatha yoga (de vorm van yoga waarbij het beoefenen van houdingen centraal staat) of meer commerciële formules zoals Power Yoga. Deze nadruk naar het lichamelijke is waarschijnlijk komen te verschuiven omdat we in het westen nogal materialistisch zijn ingesteld, en daardoor meer nadruk leggen op het lichaam, de materiele aanwezigheid van onszelf.
Hier in het westen lijkt Yoga vaak meer op fitness, en daar is in principe niets mis mee als je aan je lichamelijke conditie wilt werken, maar het gaat er om waarom je yoga wilt beoefenen. Wanneer je yoga wilt beoefenen omdat je beter met stress wilt leren omgaan of je meer gelukkig wilt voelen, dan is er meer nodig dan het rekken en strekken.
En yoga is veel meer, het heeft ook te maken met je geest want heel veel van je werkelijkheid speelt zich daar af. Wat vaak in de yogawereld word gezegd t is dat yoga de beheersing is van de wervelingen van de geest, en dat betreft al je gedachtes en emoties. Het leert je meer grip op je emoties te krijgen, zodat je daar niet meer door geleefd wordt. Aan de hand van ontspanningstechnieken leer je om los te laten, iets waar men tegenwoordig veel moeite mee heeft. Ademhalingstechnieken spelen daar een grote rol in, want de ademhaling is de stress regulator in je zenuwstelsel. Dit klinkt meer als meditatie, maar yoga is inderdaad meditatie. En het samenspel van de fysieke oefeningen en de ademhalingstechnieken leiden uiteindelijk tot meer diepte in je meditatie.
Wat dit je uiteindelijke brengt is meer ‘flow’ in je leven. Je leert om te gaan met alle energieën die er in je lichaam plaatsvinden: wilskracht, gevoelskracht en denkkracht. Hierdoor ervaar je betere concentratie, waardoor je niet constant wordt afgeleid door gevoelens en alle externe prikkels. Onze aandacht gaat vaak van hot naar her door alle impulsen die we op ons afgevuurd krijgen, en dat veroorzaakt veel stress in het zenuwstelsel.
Wat is stress nou precies? Stress is een verstoring van je autonome zenuwstelsel en dat heeft te maken met je aandacht, met je vermogen om innerlijke processen te observeren. Dit vermogen heeft veel te maken met je ademhaling, de stressregulator. Een voorbeeld; wanner je boos, angstig of depressief bent dan heeft de ademhaling de neiging om hoog in de borst te gaan zitten en heel oppervlakkig en ondiep te worden. Dit doet de druk in het lichaam en het zenuwstelsel verhogen en dit is wat stress is. Als je ontspannen bent dan zit je ademhaling laag, in de maag streek, dit is de anti-stress ademhaling. Een rustige ademhaling kalmeert naast het zenuwstelsel ook de bewegingen van de geest. Een rustige en lage ademhaling is één van de yoga technieken om je adem bewust in te zetten om emoties, zoals stress en angst, te beheersen en onder de knie te krijgen zodat het minder effect heeft op je lichamelijke en mentale gezondheid.
Rekken en strekken hoort er wel bij, ook het lichaam moet gezond zijn om een gezonde geest te krijgen. Het wordt pas gymnastiek als je de bewegingen heel spartaans gaat benaderen, en de fysieke kracht die je daarbij nodig hebt de boventoon laat voeren. Maar yoga kan je ook op een zachte en meditatieve manier doen, gebruik makend van de energie die de ademhaling je brengt door op je ademhaling te gaan bewegen. De adem ondersteunt de yoga beweging omdat het je beter laat concentreren, zodat je aandacht bij jezelf wordt gehouden en niet naar de buitenwereld afdwaalt. Ook in meditatie gebruik je de ademhaling als aandachtspunt zodat je gedachtes niet constant afdwalen of je hersenen de kans geeft om nieuwe gedachtes te produceren.
In de loop der tijd gaat deze meditatieve vorm van yoga zijn vruchten afwerpen; men zal zich prettiger voelen, beter kunnen omgaan met de dingen die op hen af komen in het leven. Men zal beter gaan functioneren op het werk en in relaties, men kan beter afstand nemen van de innerlijke problemen. De oorzaak van stress komt namelijk voor 20% van de buitenwereld en 80% uit je eigen geest. Wanneer je meer rust en focus hebt, zal je in stressvolle situaties niet meer als een kip zonder kop rond gaan rennen maar doelgericht handelen met je aandacht in het hier en nu.
Sanne Veel